कुनैन या सिनकोना ओफिसिनेलिस

कुनैन

कुनैन या सिनकोना ओफिसिनेलिस Quinine / Cinchona officinalis in hindi परिचय (Introduction) हिन्दी नाम – ”कुनैन“ या ”क्यूनीन“ अंग्रेजी नाम – “जेसुइट बार्क“ या ”पेरूवियन बार्क“ (Peruvian bark) या ”काऊन्टीस बार्क“ (Countess bark) वैज्ञानिक नाम  – सिनकोना ऑफीसीनेलिस / Cinchona officinalis Linnaeus सिनकोना ऑफिसिनैलिस का वर्गीकरण (Classification of Cinchona Officinalis) Kingdom Plantae – Plants Division Magnoliophyta – … Read more

श्वसन संदमक

Respiratory Inhibitors

Respiratory Inhibitors in Hindi श्वसन संदमक श्वसन संदमक (Respiratory Inhibitors in Hindi) – परिभाषा, प्रकार, क्रियाविधि, उदाहरण प्रस्तावना श्वसन (Respiration) सभी जीवों की एक मूलभूत जैविक प्रक्रिया है, जिसमें जैव-अणुओं के ऑक्सीकरण द्वारा ऊर्जा (ATP) का निर्माण होता है। यह प्रक्रिया मुख्यतः माइटोकॉन्ड्रिया (Mitochondria) में होती है और इसमें इलेक्ट्रॉन परिवहन श्रृंखला (Electron Transport Chain … Read more

श्वसन गुणांक – परिभाषा, प्रकार, गणना एवं उदाहरण

Respiratory Quotient in Hindi

Respiratory Quotient in Hindi, श्वसन गुणांक (R.Q.),  श्वसन अनुपात श्वसन गुणांक (Respiratory Quotient, R.Q.) जीव विज्ञान में एक महत्वपूर्ण सूचकांक है, जो यह दर्शाता है कि श्वसन क्रिया में ऑक्सीजन की खपत और कार्बन डाइऑक्साइड के उत्सर्जन के बीच क्या अनुपात है। यह सूचकांक हमें यह समझने में मदद करता है कि कोशिका किस प्रकार … Read more